16 x mooiste bezienswaardigheden in Zweeds Lapland: wat zien en doen tijdens je verblijf?
De mooiste plekjes en bezienswaardigheden in Zweeds Lapland: wat zien en doen?
Zweeds Lapland, ook wel Zweeds Sápmi genoemd, is een bijzonder stukje in het noorden van Zweden. Je vindt er onder andere ruige en bergachtige landschappen met besneeuwde bergtoppen, bevroren meren, rendieren in het wild en het noorderlicht.
Benieuwd naar dit stukje Zweden? Ontdek hier de mooiste bezienswaardigheden in Zweeds Lapland.
Inhoud artikel
Ontdek de schoonheid van het Zweeds Lapland
De natuur van Lapônia
Zweeds Lapland, ook wel Lapônia genoemd, is een uitgestrekt natuurgebied dat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat. In Lapônia liggen maar liefst 4 nationale parken, waaronder het prachtige Padjelanta Nationaal Park, en daarnaast ook nog twee natuurreservaten.
Lapônia bestaat voornamelijk uit sprookjesachtige berglandschappen, drassige gebieden en prachtige gletsjers. In het midden van al die biologische diversiteit leer je hier ook de geschiedenis van de Saami kennen. Saami zijn het nomadische volk van Lapland.
Skellefteå
Men vermoedt dat de naam Skellefteå uit het Sámi stamt. Skellefteå wordt geprofileerd als een van de toegangspoorten tot Zweeds Sápmi. Het gebied langs de Skellefte-rivier, waar veel zalm gevangen wordt, werd lang bewoond door Sámi-herders.
- Het animistische geloof van de inheemse bevolking werd door de Zweedse elites echter afgekeurd en tegen het begin van de jaren 1300 werden pogingen ondernomen om het gebied te kerstenen.
- Het christendom kreeg hier maar moeilijk voet aan de grond en pas aan het einde van de 17e eeuw begonnen de Sámi zich tot het christendom te bekeren.
- Tragisch genoeg werd die periode gekenmerkt door heel wat wreedheden. Een aantal noaidi, dat zijn Sámi-sjamanen, werden gedood waardoor de meeste noaidi-praktijken in die eeuw uitstierven.
De moderne stad Skellefteå werd pas in 1845 gesticht door dominee Nils Nordlander. In de 20e eeuw groeide Skellefteå uit tot een belangrijke industrie- en mijnstad. Het oudste deel van de stad is een gebied dat bekend staat als Bonnstan. Je ziet er vandaag 116 houten huisjes uit de jaren 1830 staan.
Buiten Bonnstan zal je een stad leren kennen die vooral vooruit kijkt. Skellefteå heeft een uitstekend cultureel centrum waar je een verrassend levendige kunstscène leert kennen. De kustlijn in de buurt kan uitpakken met een aantal uitstekende zandstranden en in de zomer kan je wildzwemmen in de nabijgelegen meren. Wandel- en fietsmogelijkheden zijn er ook in overvloed.
REISGIDS: Wil je graag zoveel mogelijk zien van Zweeds Lapland? Download je reisgids Lapland en mis niets tijdens deze onvergetelijke reis.
Piteå
Iets noordelijker langs de kust ligt het kleine, charmante stadje Piteå, ingeklemd tussen enerzijds de met eilanden bezaaide Botnische Golf en anderzijds het vasteland uitgesleten door meren en rivieren. Het historische centrum van Piteå is een prima plek voor een typisch Zweedse fika: koffie drinken, een hapje eten en een praatje maken. Het heeft ook een paar kleine musea. Een ervan is gewijd aan de stad zelf en een ander aan de boten die werden gebruikt door de mensen die langs deze kustlijn visten.
De regio rondom Piteå is het toneel van een conflict tussen de Zweedse autoriteiten en de inheemse Sámi
De Zweedse regering heeft toestemming gegeven voor de bouw van 's werelds grootste onshore windmolenpark, met meer dan 1000 turbines en nieuwe weginfrastructuur. Sámi-politici en -activisten menen echter dat het windmolenpark de Sámi verhindert om het land te gebruiken als rendierweides in de winter.
Sámi zijn niet tegen windenergie, maar ze verzetten zich tegen dit grootschalige project omdat de lokale herders van het dorpje Kikkejaure ongeveer een kwart van hun wintergraasland verliezen. Het wordt zo erg moeilijk voor hen om door te gaan met hun oude, gekoesterde tradities. Dit is slechts één voorbeeld van het conflict tussen de Zweedse overheid en de Sámi in de regio.
Öjeby Kyrkstad
Iets naar het noordwesten van Piteå ligt de traditionele kerkstad Öjeby Kyrkstad, met een witte stenen kerk en straten met koperkleurige huisjes die vroeger onderdak boden aan pelgrims uit plattelandsdorpen. Het is een overblijfsel uit de tijd dat de Zweden het christendom in de regio probeerden te verspreiden door her en der nieuwe kerkstadjes te stichten.
Luleå
Luleå is het opkomende technologische centrum van Noord-Zweden en heeft een belangrijke haven. De stad is niet zo bekend bij toeristen, maar heeft genoeg te bieden om er even te stoppen. Het is een bruisende universiteitsstad met historische en culturele bezienswaardigheden. Heb je veel tijd? Dan kan je nog de rotsachtige eilanden van de Luleå-archipel vlak voor de kust verkennen.
Dit gebied is al duizenden jaren bewoond, maar de eerste belangrijke permanente nederzetting ontstond aan het eind van de jaren 1400. Deze oorspronkelijke kerkstad, Gammelstads Kyrkstad (Gammelstads Kerkstad), staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en lijkt bevroren in de tijd. In de jaren 1600 werd de oorspronkelijke haven van de stad te ondiep geacht voor handelsboten en daarom werd er een volledig nieuw centrum gebouwd dichter bij de zee.
Vandaar kunnen tochten worden gemaakt naar Brändön Lodge
In Brändön Lodge kan je een plaatselijke Sámi ontmoeten die je meer zal vertellen over de lokale cultuur en levenswijze. Je komt meer te weten over rendieren en de traditionele manieren waarop de Sámi ze hoeden en ermee werken. Als kers op de taart maak je een langzame sledetocht, vergelijkbaar met de traditionele renrajd - de manier waarop de Sámi al eeuwenlang reizen tussen hun dorpen. Je geniet ook van een authentieke Sámi-lunch in het midden van het bos.
VERBLIJFTIP: Amber Hotell is een centraal maar rustig gelegen familiehotel in Luleå en is gevestigd in een gebouw uit het begin van de 20e eeuw, een mooie, witte opvallende gevel. Na een goede nachtrust kan je genieten van het populaire ontbijtbuffet dat bestaat uit o.a. huisgemaakte muesli en jam. Het hotel biedt ook een kleine tuin en een terras met barbecue faciliteiten. Je kan ook fietsen en ski's huren bij het hotel. Meer info en boeken.
Boden
Na Kiruna, dat je later tijdens deze rondreis zal bezoeken, is Boden de grootste stad in het binnenland van Noord-Zweden. Boden was ooit niet meer dan een spoorwegknooppunt, maar groeide in het begin van de 20e eeuw uit tot een vestingstad die de Zweden tegen een mogelijke aanval vanuit het oosten moest beschermen.
De beroemde Fällkniven-messen worden hier gemaakt. Mensen uit heel Zweden trokken hierheen om te werken voor de spoorwegmaatschappij of het Zweedse leger. Even verderop, in de vallei van de rivier de Lule, ligt een wereldberoemd hotel. Treehotel biedt een unieke hotelervaring: kamers hoog in de pijnbomen met een eigentijds, milieuvriendelijk design middenin de ongerepte natuur.
VERBLIJFTIP: Wil jij ook graag een onvergetelijke nacht beleven? Boek dan zeker je verblijf in het unieke Treehotel. Het biedt een combinatie van hypermoderne architectuur en design met huiselijk comfort middenin de natuur. Meer info en boeken.
Älvsbyn
De kleine stad Älvsbyn wordt ook wel de parel van Norrbotten genoemd, de meest noordelijke provincie van Zweden. Er is een klein bakkerijmuseum en er zijn veel mogelijkheden voor recreatie in openlucht. Je kan pittoreske huisjes bekijken en de vele relatief gemakkelijke wandelpaden uitproberen. In het noordwesten bevinden zich de stroomversnellingen en watervallen van Fällforsen, met als hoogtepunt een waterval van 11 meter.
Even verder in het westen ligt een fascinerende archeologische vindplaats, Kantabergsheden. Een mooi en weinig uitdagend historisch wandelpad van 1,5 kilometer gidst je door een typisch Zweeds dennenbos. Onderweg kan je bosbessen proeven en je ziet overblijfselen van Sámi-dorpjes, teer-ovens en sporen van bosbouw. Ten noordwesten van Älvsbyn kan je ook een traditionele sledehondentocht maken en een bezoek brengen aan de kennels van Laponie Mush.
Arvidsjaur
Arvidsjaur is een prachtig stadje in het midden van Zweeds Lapland. Er is hier het hele jaar door een enorm aanbod aan buitenactiviteiten. De stad bevordert het toerisme door sneeuwscootertochten, trektochten, skipistes, visuitstapjes, hondensledetochten en nog veel meer aan te bieden.
- Arvidsjaur was eeuwenlang een belangrijke vergader- en handelsplaats voor het Sámi-volk. Ze kwamen hier bijeen om te debatteren en om hun waren te verhandelen.
- Hun aanwezigheid was van belang voor missionarissen, die hier in 1606 de eerste kerk stichtten.
- Het Zweedse stadje bloeide op toen zilver werd ontdekt in de nabijgelegen bergen en groeide in omvang.
- De Sámi bleven samenkomen op marktdagen en tijdens religieuze festivals.
- Aan het einde van de 18e eeuw bouwden ze hun eigen kerkstad van eenvoudige houten hutten.
- Die Sámi-kerkstad wordt Lappstaden genoemd en is een van de belangrijkste attracties hier.
- Vandaag de dag wonen hier nog steeds ongeveer 5000 Sámi waarvan er een twintigtal Sámi-families in hun levensonderhoud voorzien door het houden van rendieren. Deze stad is daarom een geweldige plek om het Sámi-leven echt te ervaren.
Er zijn in dit gebied ook tal van wandelingen en andere buitenactiviteiten die je kan doen. Kyrkstigen, het kerkpad, loopt in een lus in de buurt van het stadscentrum en biedt een prachtig uitzicht op het moeras en de vijvers. Vittjåkksleden is een schilderachtig wandelpad dat je meeneemt op avontuur. Het begint in de buurt van het stadscentrum van Arvidsjaur en eindigt op de kale top van Vittjåkks. Er zijn ook verschillende wandelroutes in het natuurreservaat Vittjåkk-Akkanålke.
Sorsele
Skiën, Sámi-cultuur, jagen en vissen – in Sorsele beleef je het allemaal. Sorsele ligt aan het Vindelfjällen-natuurreservaat, een van de grootste beschermde natuurgebieden in Europa. Verder is Sorsele bekend als het zuidelijkste uiteinde van de wereldberoemde 400 kilometer lange Kungsleden-route.
De rivier de Vindel biedt bovendien ook heel wat recreatiemogelijkheden. Het dorp ligt gedeeltelijk op een eiland midden in de rivier en ontstond in de 17e eeuw, toen de eerste kerk hier werd gebouwd. Het dorp heeft ook een spoorwegmuseum.
Ben je van plan om binnenkort naar Lapland te trekken? Bekijk dan zeker onze blogpost over 'op vakantie in Lapland'.
Arjeplog
Arjeplog wordt al minstens 10 000 jaar door mensen bewoond, van de jagende volkeren uit het stenen tijdperk tot arbeiders die werken in de high-tech auto-industrie van de 21e eeuw. Mensen komen hier vandaag om te vissen op forel in een kristalhelder bergmeer, om de Sámi-cultuur te ervaren, om nieuwe wandelpaden uit te proberen of om te verblijven in een huisje omgeven door natuur en rust. Te allen tijde worden bezoekers hartelijk welkom geheten. Je ervaart hier een hartverwarmende gastvrijheid.
Wat zeker zien en doen in Arjeplog?
- Een belangrijke bezienswaardigheid in Arjeplog is het Zilvermuseum, waar je de grootste collectie Sámi-zilver kan bewonderen.
- Een andere belangrijke attractie is Båtsuoj Sámi, een prachtige site waar je rendieren kan ontmoeten en leert hoe ze verzorgd worden.
- De Sámi-cultuur staat centraal. Je kan hier overnachten in traditionele Sámi-tenten (vergelijkbaar met inheemse Amerikaanse tipi's) en genieten van een scala aan spannende en spirituele activiteiten.
Jokkmokk
Jokkmokk is misschien wel de belangrijkste Sámi-bestemming in Zweeds Sápmi. Het ligt net ten noorden van de poolcirkel. Dit is een natuurlijke ontmoetingsplaats voor Sámi-mensen uit heel Sápmi. De Sámi-naam van de plaats betekent "Rivierbocht", vanwege de meanderende rivier die door het stadje stroomt.
Al meer dan 400 jaar, sinds 1605, wordt elk jaar de kleurrijke Jokkmokk-markt gehouden. Die begint op de eerste donderdag van februari. Verschillende belangrijke Sámi-instellingen zijn hier gevestigd: een educatief centrum, het Ájtte Museum en een afdeling van het Sámi-parlement van Zweden. Dit was ook een belangrijk toevluchtsoord voor Sámi-vluchtelingen uit Noorwegen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Laponia
Laponia is een groot bergachtig natuurgebied dat de gemeenten Gällivare, Jokkmokk, en Anjeplog omvat. Het werd in 1996 door de UNESCO tot werelderfgoed uitgeroepen om zowel natuurlijke als culturele redenen. Het beschermde gebied is ongeveer 9400 km² groot en is daarmee 's werelds grootste onaangetaste natuurgebied dat nog steeds door de inheemse bevolking, de rendierhoedende Sámi, wordt gecultiveerd.
95% van het gebied is beschermd als nationaal park of natuurreservaat. Het beslaat onder andere de nationale parken Muddus, Sarek, Padjelanta en Stora Sjöfallet en de natuurreservaten Sjaunja en Stubba. Het dorpje Porjus, halverwege tussen Jokkmokk en Gällivare, is een toegangspunt tot de belangrijkste gebieden van het werelderfgoed Laponia. Onlangs werd daar een informatiecentrum over het Laponia-gebied geopend.
Gällivare
Het kleine arctische stadje Gällivare, 100 kilometer ten noorden van de poolcirkel, is een andere leuke plaats om te bezoeken in Noord-Zweden. Je kan er op tal van manieren de omringende landschappen verkennen, overnachten in opmerkelijke accommodaties, zoals bijvoorbeeld de Laponia-hemelhut, en wandelen met rendieren op een historische boerderij in Solberget/Biejvenoajvve. Gällivare is, samen met Arjeplog en Jokkmokk, de toegangspoort tot delen van het UNESCO-werelderfgoed Laponia.
REISGIDS: Wil je graag zoveel mogelijk zien van Zweeds Lapland? Download je reisgids Lapland en mis niets tijdens deze onvergetelijke reis.
Kiruna
Kiruna, 145 kilometer ten noorden van de poolcirkel, is de noordelijkste stad van Zweden en opnieuw een belangrijke stad in Zweeds Sápmi. Dankzij de heldere hemel is het een populaire plek om het noorderlicht te spotten en ook een centrum voor ruimtewetenschap en astronomie.
- Archeologische vondsten hebben aangetoond dat deze regio al minstens 6000 jaar bewoond is, hoewel de moderne stad Kiruna pas in 1900 werd gesticht.
- De aanwezigheid van ijzererts in het gebied was al lang bekend bij de plaatselijke Sámi-bevolking. Mangi, een Sámi-man, rapporteerde het erts aan de Zweedse autoriteiten die in 1736 in de kerk van Jukkasjärvi bijeen waren gekomen.
- Het was echter pas in de jaren 1800 dat er voor het eerst gemijnd werd. In de 19e eeuw werd er al wat erts gewonnen, maar pas een eeuw later kwam de mijnbouw echt op gang.
De mijnbouw die in de 20e eeuw rijkdom bracht, vormt nu echter een bedreiging voor de stad. De mijn ligt namelijk onder het stadscentrum en veroorzaakt verzakkingen. Daarom hebben de autoriteiten besloten om de hele stad 3 kilometer naar het oosten te verplaatsen. Dat project begon in 2014 en zal tot 2100 duren.
Jukkasjärvi
In het nabijgelegen Jukkasjärvi bevindt zich het beroemde ijshotel. De plaatselijke bevolking bouwt het ijshotel sinds 1990 elke winter opnieuw en daar komen heel wat gasten op af. Het dorp is een populaire toeristische attractie en erg interessant voor wie gefascineerd is door de Sámi-cultuur.
Jukkasjärvi betekent in het Sámi "meer van samenkomst". Het stadje was een belangrijke ontmoetings- en handelsplaats voor de Sámi. Naast het ijshotel is hier ook een houten kerk te zien, die in 1607 of 1608 werd gebouwd.
VERBLIJFTIP: Wil jij ook graag overnachten in dit bijzondere hotel? Boek dan snel je verblijf in het Icehotel in Jukkasjärvi. Het biedt kamers in temperaturen van -5 tot -8 graden Celcius die volledig zijn gemaakt van ijs uit de nabijgelegen rivier de Torne. Tegen een toeslag kan je ook genieten van een heerlijke sauna-ervaring met een sauna, een houtgestookte hot tub en een ijsbad. Meer info en boeken.
Abisko
Abisko ligt in het noordoosten van Zweden aan de oever van Torneträsk, een van de grootste meren van het land, en is de thuisbasis van een wetenschappelijk onderzoeksstation. Dat is een belangrijk centrum voor onderzoek naar arctische ecologie en klimaatverandering. Abisko is ook het noordelijke eindpunt van de Kungsleden-wandelroute en de toegangspoort tot het nationaal park Abisko. Het is een populaire bestemming voor wintersport en om te genieten van de middernachtzon en het noorderlicht.
Een stoeltjeslift brengt bezoekers van Abisko naar de berg Nuolja naar het Aurora Sky Station, waar je kan genieten van een episch uitzicht. Dit is een toplocatie in de zomer om van de middernachtzon te genieten en in de winter om het noorderlicht te zien.
Overnachten in het National Park Abisko? Probeer dan zeker het Abisko Guesthouse, hier kan je tal van activiteiten doen en natuurlijk het noorderlicht zien, rendieren spotten of gewoon van de geweldige natuur genieten. Meer info en prijzen.
Tips om de koude temperatuur te overleven
- Kleed je in laagjes aan om jezelf goed warm te houden, maar zorg ook dat je je hierbij comfortabel kan blijven bewegen.
- Maak gebruik van 3 laagjes: een eerste laag dicht bij het lichaam, thermokleding; een tweede laag om je te verwarmen en een derde en bovenste laag om je te beschermen tegen het weer, dus een wind- en waterafstotende ski-jas bijvoorbeeld.
- Draag geen katoenen kleding! Dit houdt je lichaam niet warm. Gebruik liever wol of synthetisch materiaal.
- Zorg dat je je voeten goed warm houdt. Vaak zijn wollen sokken in je sneeuwschoenen warm genoeg, maar een laag onder de wollen sokken kan ook fijn zijn.
- Zorg dat je geen te strakke sokken draagt. Als je voeten koud hebben, krijgt je hele lichaam koud. Zorg dus ook dat je goede wandelschoenen hebt waarin je genoeg ruimte overhoudt om dikke sokken aan te doen. Lees ons blogartikel met de beste wandelsokken en bereid je alvast voor!
Mis niets tijdens je bezoek aan Lapland
Herkenbaar: Je wil er zeker van zijn dat je niets mist tijdens je bezoek aan het bijzonder mooie Lapland? Stop je opzoekingswerk, wij deden dit reeds voor jou. We hebben een complete digitale reisgids Lapland voor je uitgewerkt met de mooiste en meest indrukwekkende bezienswaardigheden. Download je gratis reisgids Lapland hier.