26 x bezienswaardigheden Friesland: wat zeker zien tijdens je bezoek? + foto's
Friesland wordt geassocieerd met ‘een vakantie op en rond het water’, en terecht. Je hebt er namelijk het IJselmeer, de Waddenzee, de Noordzee en talrijke slootjes en kanalen. Maar Friesland biedt meer dan dat! De prachtige landschappen nodigen uit tot adembenemende wandel- en fietstochten en de pittoreske stadjes en dorpjes zullen je zeker niet vervelen.
Bezoek Sneek, Stavoren en Harlingen en ontdek de charmante pleintjes en vele bezienswaardigheden. Breng een bezoekje aan het eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen of laat je verwonderen door de weidse landschappen met windmolens langs de Waddenkustlijn. Weet je niet goed waar te beginnen? Wij hebben er alvast de mooiste plekjes in Friesland uitgezocht!
Inhoud artikel
Leeuwarden
Leeuwarden is de hoofdstad van Friesland én een van de oudste steden van Nederland. De historische binnenstad en een aantal wijken uit de 19e eeuw zijn dan ook erg mooi met hun pakhuizen, kerken en oude winkelpanden. De hele stad is eigenlijk een openluchtmuseum, ideaal voor een stadswandeling door Leeuwarden! Bezoek zeker het Fries Museum of maak een boottochtje over het Nieuwe Kanaal.
VERBLIJFTIP: Overnachten in een luxe kubus in groene omgeving? Boek hier je kubus in het mooie Leeuwarden
Franeker
PC Torens in Franeker
Deze twee toren vormen de toegang tot hét kaatsstadion van Friesland. ‘PC’ staat hier voor een wel zeer ingewikkeld woord: het Permanente Commissie der Franeker Kaatspartij’. Hier worden dus jaarlijks de PC Kaatstoernooien gehouden. Het is het oudste kaatstoernooi van Nederland dat heel populair blijft bij de mensen.
Weetje: Wist je dat vóór 1800 kaatsen de nationale sport was in Nederland.
Museum Martena
Je zou het niet echt vermoeden maar wat verder van de PC Torens vind je een mooi 16-eeuws stadskasteeltje. In het stadskasteeltje is er een museum gevestigd dat verschillende afdelingen bevat met als hoofddoel de geschiedenis van Franeker.
- Je kan er schilderijen, gebruiks- en kunstvoorwerpen, porselein en zilverwerk bewonderen.
- Er is tevens ook een ruimte voorzien voor tijdelijke tentoonstellingen over de hedendaagse kunst.
- Loop ook zeker even door de achtertuin van het museum!
- Meer info op de website.
Eise Eising Planetarium
Het Eise Eising Planetarium is het oudste planetarium ter wereld en dus zeker de moeite waard om even halt bij te houden! Het Planetarium is gelegen in een grachtenhuis en dateert van eind de 18e eeuw. In verschillende zaaltjes vind je informatiebronnen die helder uitleg geven over ons zonnestelsel, de planeten en de sterren.
Daarnaast vind je er ook enkele telescopen en een paar meetinstrumenten die men vroeger gebruikte om het heelal te bestuderen. Het is wel eens indrukwekkend om te zien hoe ze er vroeger in slaagde om het heelal zo goed in kaart te brengen met de materialen die ze destijds hadden.
Wanneer in 1774 het einde van de wereld voorspeld werd door een botsing van verschillende planeten, heeft Eise Eisinga besloten om de ‘gewone mens’ te laten zien dat dit niet kon. Hij bouwde in 7 jaar tijd een planetarium in zijn woonkamer die je nog steeds kan bezichtigen. Er wordt uitleg gegeven over hoe het planetarium in elkaar zit, wat je allemaal kan zien en hoe en wat er rond de zon draait. Je moet ook zeker eens een kijkje gaan nemen op naar het mechanisme van het planetarium op de 1ste verdieping en daarna kan je gerust even uitrusten in het planetariumcafé.
BIJZONDER OVERNACHTEN: Wil je graag origineel overnachten in Franeker? Wat dacht je van een overnachting in een omgebouwde bus? De Magic Bus van B&B Lutje Lollum is een unieke slaapplek waar je ongetwijfeld plezier zal beleven. Boek hier je overnachting in de Magic Bus.
Harlingen
Hannemahuis
Harlingen is toch wel gekend als een havenstad. En om daar een goed beeld van te verkrijgen, breng je best een bezoekje aan het Hannemahuis. Het Hannemahuis is gevestigd in een mooi herenhuis aan de Voorstraat 56 dat dienst doet als museum. Je komt er in een totaal andere wereld terecht en ontdekt er de geschiedenis van de havenstad. Meer info op de website.
Harlinger Aardewerk en Tegelfabriek
De Harlinger Aardewerk en Tegelfabriek is een authentiek familiebedrijf en vandaag de dag het laatste bedrijf in Nederland dat op originele wijze aardewerk en tegels produceren. De producten worden volledig met de hand in de tinglazuurtechniek vervaardigd en daarna uitgestuurd over heel de wereld. Zowel het aardewerk als de tegels zijn dan ook puur vakwerk! En dat kan je zelf ondervinden bij een bezoekje aan het atelier. Meer info op de site
VERBLIJFTIP: Zin om te overnachten op een historische boot? Boek hier je overnachting op de Historic Boat Langenort.
Hindeloopen
Eerste Friese Schaatsmuseum
Friesland is het mekka van de schaatsport. En in een karakteristiek pand in het pittoreske Hindeloopen kan je het Eerste Friese Schaatsmuseum bezoeken waar je de grootste schaatscollectie ter wereld terugvindt. Trofeeën en medailles van winnaars en zelfs schaatsen die ooit door koning Willem-Alexander gedragen zijn kan je er tegenkomen.
Het museum is klein gestart maar is inmiddels uitgegroeid tot het grootste museum op schaatsgebied. Daarnaast bezit het niet alleen de grootste collectie schaatsen en sleeën ter wereld maar ook de complete geschiedenis van de Elfstedentocht. Neem alvast eens een kijkje op op de website.
TIP: Nog meer weten over de Elfstedentocht? Lees ook onze blog met een complete route voor de auto of fiets langs de Elfsteden.
Makkum
Makkum is een gezellig vissers- en jachthaventje met statige koopmanshuizen, schattige ophaalbrugjes, een paar leuke cafeetjes en knusse eethuisjes. Makkum staat ook wel synoniem voor eeuwenoud geglazuurd aardewerk dat je kan bewonderen in de Koninklijke Tichelaar. Wereldwijd heeft het bedrijf een naam op keramisch vlak en geeft het een goed beeld weer dat het aardewerk in Friesland altijd een belangrijke rol heeft gespeeld.
Robbentocht vanuit Makkum
We raden je ook zeker aan om op zoek te gaan naar de robben op de Wadden. Een paar keer per week vaart hier een klein bootje waar je de robben mee kan spotten. Zo’n boottochtje duurt ongeveer 2 uur maar je hebt wel de zekerheid dat je op die tijd enkele robben ziet liggen. Meer info over de vaardagen en vertrektijden op de website.
Allingawier
Allingawier is een klein, pittoresk dorpje bovenop een terp. Dat is een kunstmatige heuvel die aangelegd werd als toevluchtsoord bij hoogwater. Allingawier is de thuisbasis van het Friese Openluchtmuseum Aldfaers Erf. Deze grote Friese boerderij bestaat uit een enorme schuur met bijhorende stallen, werkplaatsen voor smeden en een bakkerij met een aanpalend huis.
Er is ook een café en kinderen kunnen er vlotten bouwen of varen op de sloten. Bij slecht weer kunnen ze zich ook uitleven in een speel- en activiteitenboerderij. Leuk om hier even een tussenstop te nemen!
TIP REISGIDS NOORD-NEDERLAND: Wil je graag nog meer zien van het noorden van Nederland? Download onze uitgebreide reisgids Noord-Nederland met mooie stadswandelingen door de historische steden, uitgestrekte landschappen en de glinsterende kustlijn in Noord-Nederland.
Bolsward
Hanzestad Bolsward heeft een rijk verleden dat je zonder twijfel zal weten te verrassen. Dit stadje telt zo'n 80-tal historische monumenten waarvan het mooie stadhuis in renaissancestijl misschien wel het belangrijkste is. Binnenin vind je het museum Oudheidkamer dat vertelt over de geschiedenis van de stad maar merk ook zeker de rococoplatforms, de prachtige lantaarntoren en de fraaie gevelversieringen op!
Martinikerk en Broederkerk
De Martinikerk is echter hét pronkstuk van Bolsward. Deze gotische kerk werd gebouwd in het midden van de 15e eeuw en heeft een prachtig preekgestoelte uit 1662, een Hinsz-orgel uit 1775 en een koorgestoelte met bijzonder fraai houtsnijwerk.
Maar ook de Broederkerk mag je niet overslaan wanneer je in Bolsward bent. Het is een kloosterkerk gesticht door de Minderbroeders die aan het eind van de 16e eeuw het klooster verlieten. In 1980 brandde het dak van de kerk af en besloot men toen het bouwwerk niet te herstellen. Zo bleef het in zijn beschadigde staat staan en werd het als nationaal monument beschermd door er een glazen dak er overheen te plaatsen. Het resultaat mag er zeker wezen!
Sneek
In het centrum van Sneek, zit je als het ware op een eilandje omringd door een grachtengordel. Sneek wordt namelijk volledig omarmd door water en overal waar je komt is er een gracht. Je kan er aangenaam shoppen in het ‘levendige’ centrum en even uitrusten op de gezellige pleintjes. Op wandelafstand vind je het Fries Scheepvaartmuseum, de slijterij Weduwe Joustra, het stadhuis en de Waterpoort.
Bezoek het Fries Scheepvaartmuseum
Het Fries Scheepvaartmuseum is gevestigd in 5 verschillende monumentale panden in hartje Sneek. Je bewondert hier alles over de geschiedenis van de scheepvaart in Friesland maar ook over de stad zelf. Tal van scheepsmodellen, schilderijen, scheepinterieurs, gereedschappen enzoverder laten heel wat aan je verbeelding over.
In de winterafdeling gaat het over vervoer over bevroren water. De prijzen van de Elfstedentocht en een sierlijke ijsschuit trekken hier vooral de aandacht. De grootste zaal is specifiek ingericht voor kinderen waar ze op een speelse en eigentijdse manier de geschiedenis van de scheepvaart ervaren. Meer info op de site.
Slijterij Weduwe S. Joustra
- Lust je graag een borreltje? Dan bezoek je best eens de Slijterij Weduwe S. Joustra. Als je ‘Bij de Weduwe op zolder’ bent zie, ruik en proef je het verhaal van 6 generaties Weduwe Joustra.
- In 1864 werd hier de eerste “Beerenburg” gestookt en doet men dat nog steeds met dezelfde recepten. Door de jaren heen kwamen er wel nog heel wat andere producten bij maar het behoud van de uniek smaak zorgt ervoor dat deze ambachtelijke traditie overeind blijft.
Benieuwd naar het familieverhaal van de Weduwe? Bezoek dan ook zeker eens het originele winkeltje dat ook dateert uit 1864. Het interieur heeft nog steeds zijn ouderwetse charme met een nostalgische sfeer van toen. Hier zie je hoe het verhaal begon, betreed je het proeflokaal en bewonder je een écht drankorgel. Het drankorgel is nog steeds in tact en staat als bezienswaardigheid in Sneek op de kaart. Meer info op de site.
Let er wel op dat je na het bezoek aan het proeflokaal niet te diep in het glas hebt gekeken als je nog dient te rijden met je auto. Voor alle zekerheid toch al even kijken naar een goedkope autoverzekering?
VERBLIJFTIP: Overnachten dichtbij het centrum van Sneek? Dan kan je verblijven in Het Toppunt Sneek. Deze accommodatie ligt heerlijk aan het water, omringd door bootjes. Boek je overnachting bij Het Toppunt Sneek.
Stavoren
Stavoren is een bijzondere plaats in Friesland. Het is namelijk de oudste en ooit rijkste stad van de provincie. Hier verbleven jarenlang de Friese koningen. Stavoren is gelegen langs het water wat het extra gezellig maakt om door dit stadje te wandelen.
Kom meer te weten over de Vrouwe van Stavoren
Bij een brugje aan de haven staat de Vrouwe van Stavoren je op te wachten. Aan deze rijke havenstad is sinds het einde van de middeleeuwen een legende verbonden.
De legende van de Vrouwe luidt dat ze een rijke en bezitterige weduwe was die een schip had uitgestuurd om het meest waardevolle te gaan zoeken. Op een dag kwam de schipper terug met een schip vol graan. Jammer genoeg beviel dat graan haar niet en gaf het bevel om dit overboord te gooien.
In die tijd was tarwe zeer kostbaar en werd daarom op deze verkwisting kwaad aangesproken. Als uiting van woede smeet ze een gouden ring in zee. Ze zou toen gezegd hebben de kans dat ze ooit in de bedelstand zou vervallen, even groot was als de kans dat ze haar ring ooit terug zou zien. Toen men een tijdje later, bij een maaltijd een vis opensneed, vond men de ring terug. Diezelfde avond was er een grote stormvloed die haar huis en bezittingen overspoelde en haar vloot vernielde en haar als bedelaarster deed sterven. Daarom ‘waakt’ ze over het water van de havenstad.
Toankamer 't Ponthûs Museum
Vlakbij het standbeeld van de Vrouwe kan je een bezoekje brengen aan het museum Toankamer ’t Ponthûs waar de geschiedenis van Stavoren wordt verteld.
- Aan de hand van een tijdsbalk wordt er een beeld opgehangen van de historie met daarbij de belangrijkste gebeurtenissen.
- Er is ook een apart zaaltje die speciaal voorzien is van een tentoonstelling over de Vrouwe van Stavoren. Meer informatie kan je hier vinden.
VERBLIJFTIP: Zin om ook eens te overnachten in zo'n wijnvat? Boek hier je wijnvat in Hotel De Vrouwe van Stavoren.
Workum
Workum is ook écht de moeite om even halt te houden tijdens je vakantie in Friesland. Een bezoekje aan deze stad is niet zo vermoeiend, alle bezienswaardigheden, fraaie huizen en boeiende musea liggen namelijk in éénzelfde straat. Handig toch?
Jopie Huisman Museum
Workum heeft iets met kunst dat zal je wel vaker opmerken. In de straten van de Workum vind je een zelfportret van een ‘neerkijkende’ man met een hoedje op die een sigaret rolt. Hier ben je aan het Jopie Huisman Museum.
- Jopie Huisman was een kunstschilder en voddenkoopman als oudijzer-handelaar. Hij hield het graag simpel, schilderde mensen uit het dorp en eenvoudige onderwerpen als Friese landschappen.
- In het museum worden zijn collectie schilderijen en pentekeningen tentoongesteld. Jopie zal eeuwenlang de bekendste inwoner van Workum blijven en het museum trekt ongelofelijk veel toeristen.
Workumer Waag
In de Workumer Waag is het Warkums Erfskip gevestigd, waar de waar de historie van Workum uit de doeken wordt gedaan, met uiteraard aandacht voor de betekenis van de scheepvaart vroeger. Eveneens kom je er heel wat te weten over het Workumer aardewerk. Meer info hier.
Het informatiekantoor van de Toeristische Dienst die je kunt bezoeken tijdens jouw vakantie in Friesland bevindt zich eveneens hier. Op elke hoek van het gebouw, zie je een leeuw met tussen de poten een wapenschild gekneld en aan elke zijde vind je een trapgevel. In een fraaie gevelsteen staat een Latijns vers, vrij vertaald een bedanking aan de burgemeester Frederik van Inthiema, die ervoor zorgde dat de waag gebouwd kon worden. Dit is de tekst:
De goede zorg van den ouden( Inthiema) heeft mij voortreffelijke Waag in de eerste plaats gebouwd: zoo zal ik ook mijn meester eeren. Laat kooplieden nu door mijn koopmanschap en juist gewicht uitgaan wat u meerdere winsten zullen geven. Burgenmeester (of Heere) Inthiema heeft zoo'n groote Waag doen komen; de eeuwige faam heeft hem naar verdienste lief.
Sint-Gertudiskerk
Deze majestueuze gotische Sint Gertrudiskerk van Workum zie je van ver al staan. Het is de grootste middeleeuwse kruiskerk die je in Friesland maar kan vinden. Je kan de protestantse kerk bezoeken en onder andere de 18-eeuwse preekstoel, een orgel uit 1679 en de negen gildebaren met werkzaamheden van de gilden bewonderen. Deze werden gedragen om overleden gildeleden naar hun laatste rustplaats te brengen.
Je zal misschien ook opmerken da de toren van de kerk onvoltooid lijkt en dat is ze ook. De oorspronkelijke toren werd verwoest en in de 16e eeuw werd er een nieuwe gebouwd. Het was wel degelijk de bedoeling om én de kerk én de toren met elkaar te verbinden door financiële omstandigheden, bleek dit niet mogelijk. Daardoor heb je twee bijzonder bezienswaardigheden voor de prijs van één.
VERBLIJFTIP: In Workum kan je fijn overnachten in B&B de Garaazje. De accommodatie beschikt over een tuin en terras en biedt een heerlijk continentaal ontbijt. Boek je overnachting bij B&B de Garaazje.
Dokkum
Dokkum is een kleine stad die vooral bekend staat om zijn vestingwerken en als de plaats waar de Angelsaksische missionaris Sint-Bonifatius in 754 werd gemarteld. Dokkum is een historisch en charmant stadje dat door de Nederlandse autoriteiten werd uitgeroepen tot een beschermd gebied.
Je kan er dan ook vandaag de dag heel wat vestingwerken bewonderen. Breng zeker een bezoekje aan de Sint-Bonifatiuskerk, het historische stadhuis en het Dokkum Museum.
Heerenveen
Thialf Ijsstadion
Heerenveen is dé sportstad van Friesland. Voetbal wordt op het hoogste niveau gespeeld door SC Heerenveen in het Abe Lenstra Stadion. Maar vooral de schaatsliefhebbers zullen hier in hun nopjes zijn. Het alom bekende Thialf ijsstadion is natuurlijk ook in Heerenveen te vinden. Hier kan je een internationale schaatswedstrijd bijwonen of zelf het ijs betreden. Meer info over de openingsuren op de website.
Los van alle sportmogelijkheden zijn er ook nog bezienswaardigheden te bezoeken in Heerenveen zoals Museum Belvedere. Een heerlijk middagje winkelen of een gezellige boottocht kan natuurlijk ook altijd!
Friese Waddeneilanden
Even helemaal wat ander? Ga dan even een dagje naar de Friese Waddeneilanden. Niet veel mensen weten het, maar vier van de vijf Waddeneilanden behoren tot de provincie Friesland. Met de boot ben je er zo en kan je genieten van de prachtige uitzichten, brede stranden, ruige natuur en oude vissersdorpen. Op de eilanden kan je ook allerlei activiteiten doen als wandelen, fietsen, zwemmen, paardrijden, vissen en zeilen.
Vlieland
Vlieland is een aanrader als je houdt van lange strandwandelingen. Verder vind je er het dorp Oost-Vlieland, en ligt het vol met prachtige natuur met uitgestrekte duinen, met verder ook nog de uitgestrekte zandvlakte van de Vliehors, die het eiland ook wel de bijnaam van Sahara van het Noorden geven.
Terschelling
Na Texel is Terschelling het grootste Waddeneiland. Eens je hier bent aangekomen, ben je volledig in ontspanningsmodus. De natuur is sowieso de grootste trekker van het eiland. Bezoek hier natuurgebied De Boschplaat waar een ongerept duinlandschap zich afwisselt met uitgestrekte stranden.
Schiermonnikoog
Schiermonnikoog is een rustig eiland vol natuur waar je heerlijk kan wandelen. Verder is er ook de mogelijkheid om met verschillende excursies mee te gaan zoals huifkartochten, jutterstochten en wadlopen.
Ameland
Vanuit Holwerd neem je de veerboot naar Ameland. Het eiland is onder meer geliefd voor activiteiten op het strand, zoals kiten, surfen, en zeilen, maar ook paardrijden kan hier volop. Maak een wandeling langs het 27km uitgestrekte strand of beklim de vuurtoren.
Nationale Parken van Friesland
De provincie Friesland telt maar liefst vier nationale parken, waarvan de grootste te vinden is op het waddeneiland Schiermonnikoog.
Nationaal Park de Alde Feanen
Een heerlijk nationaal park gelegen tussen Drachten en Leeuwarden. Het park is bijna 4000 hectare groot en wordt gekenmerkt door moerasbossen, rietlanden, graslanden en uitgestrekte meren. Het gebied is een paradijs voor vogels en vogelliefhebbers zullen zich hier dan ook helemaal kunnen uitleven. Met een zogenaamde “fluisterboot” ga je op zoek naar bijzondere vogels.
Daarnaast vind je er veel pittoreske molentjes en kun je er genieten van talloze mooie wandel- en fietsroutes. Liever sporten op het water? De meren in Alde Feanen zijn erg populair, je kan er allerlei bootjes huren en het gebied vanaf het water verkennen. Meer informatie vind je op de website.
Nationaal Park Drents-Friese Wold
Op de grens van Friesland en Drenthe ligt een groot natuurgebied genaamd Nationaal Park Drents-Friese Wold, een prachtig natuurpark dat gekenmerkt wordt door dichte bossen, groene heide en uitgestrekte stuifzanden. Het gevarieerde landschap heeft een uitgebreid netwerk van fiets- en wandelpaden. Je kan hier urenlang wandelen zonder iemand tegen te komen. Daarnaast kan je er veel dieren spotten zoals de buizerd, de ree en de kamsalamander.
Onze tip: Vanuit de hoogte genieten van al dat moois? In Appelscha kan je vanuit de uitkijktoren genieten van een fantastisch uitzicht over de omgeving. Meer informatie op de website.
Nationaal Park Lauwersmeer
In vroegere tijden stroomden zoet en zout water in elkaar over in de Lauwerszee. Het Nationaal Park is inmiddels afgesloten van de zee en is het water van zout water veranderd naar zoet water wat talloze bijzondere dieren aantrekt. Als je hier wandelt zie je waarschijnlijk enkele Konikpaarden of runderen. Deze grote grazers, zoals ze vaak worden genoemd, zorgen ervoor dat struiken en bomen niet de overhand krijgen. Nationaal Park Lauwersmeer bezoeken? Meer informatie vind je op de website.
Nationaal Park Schiermonnikoog
Schiermonnikoog is één van de meest wilde plekken van Nederland. Het eiland is gevormd door sterke zeestromen, straffe winden en stuivend zand en is nog steeds voortdurend in beweging. Sinds 1989 is Schiermonnikoog ook een Nationaal Park van Friesland waar je kan uitwaaien tussen de ongerepte natuur. Je vindt er een grote variatie aan fauna en flora en ook de kleintjes kunnen zich hier enorm vermaken in het kreupelbos. Meer informatie vind je op de website.
Bezoek fijne zandstranden
Lemmer & Mirns
In de noordelijke provincie tref je ook een paar fijne stranden, al liggen die voornamelijk aan het Ijsselmeer. Twee van deze stranden zijn Lemmer en Mirns. Lemmer is een ideaal zwemstrand voor wie een verkoelende duik wil nemen op een zomerse dag en Mirns is de plaats bij uitstek voor een namiddagje kitesurfen dankzij de wind en weersomstandigheden daar.
Wil je liever meer van natuur zien? Dan kan je ook altijd een kijkje gaan nemen bij de vogelkijkhut Mokkebank.
Nog meer inspiratie?
Op zoek naar nog meer inspiratie voor een bezoek aan Friesland?
Kaartje met route rondreis Friesland
Download onze gratis autoroute Friesland
Herkenbaar: Wil je er zeker van zijn dat je niets mist tijdens je bezoek aan het waterrijke Friesland? Ontdek Friesland en het IJsselmeer met onze gratis autoroute Friesland. Deze route hebben we voor jou uitgestippeld zodat je zeker niets mist van de regio. De route brengt je langs alle belangrijke bezienswaardigheden in Friesland.